Docenten in het voortgezet onderwijs besteden gemiddeld 6 tot 8 uur per week aan nakijken. In het beroepsonderwijs en hoger onderwijs loopt dat op tot 14-15 uur. Wat als je die tijd drastisch kunt terugbrengen, zonder concessies te doen aan kwaliteit? Dat is waar nakijken met AI-suggesties om draait.
AI als assistent, niet als vervanger
Het principe is eenvoudig: de AI analyseert antwoorden en stelt scores en feedback voor. Als docent beoordeel jij die suggesties en neem je de beslissing. Dit werkt voor alle vraagtypen – van gesloten vragen tot essays – en voor alle vakken. Of je nu een natuurkundige formule beoordeelt, een historische analyse nakijkt, of een Frans opstel leest: de AI past zich aan aan het niveau, het onderwerp en natuurlijk de score-criteria.
De docent in controle
De AI Act stelt heldere eisen aan AI-systemen in het onderwijs: bij beoordelingen moet een mens altijd verantwoordelijk blijven. Geen black box die zomaar cijfers uitdeelt. Examplary is vanaf het begin ontwikkeld met deze waarborgen in gedachten. Vijf elementen zorgen ervoor dat jij altijd de controle houdt:
- Scorecriteria en feiten uit bronmateriaal
De AI werkt niet in het luchtledige. Er zijn inzichtelijke scorecriteria en de AI haalt relevante feiten uit het lesmateriaal en de bronnen. Daardoor kan de AI niet alleen zeggen “dit antwoord scoort 2 van de 3 punten”, maar ook aangeven welke elementen ontbreken of juist goed zijn uitgewerkt. - Transparante redenering
Per criterium zie je waarom de AI een bepaalde score voorstelt, met de “zekerheid” van AI. Welke delen van het antwoord zijn meegewogen? Wat klopt wel en wat niet? Is het antwoord juist maar is er een andere argumentatie of bewoording gebruikt? Deze transparantie zorgt ervoor dat je de AI-suggestie kunt beoordelen in plaats van blind te vertrouwen. - Verplichte menselijke controle
Dit is geen ‘vink-alles-af’ systeem. Voor alle antwoorden die niet met absolute zekerheid kunnen worden beoordeeld – waaronder open vragen, essays, argumentaties – moet je de suggestie expliciet goedkeuren of aanpassen. De AI neemt geen beslissingen, jij wel. - Horizontaal nakijken
Je kan ook per vraag nakijken in plaats van per leerling, volledig anoniem. Je beoordeelt dan alle antwoorden op vraag 3, daarna alle antwoorden op vraag 4, enzovoorts. Dit voorkomt dat je (onbewust) wordt beïnvloed door eerdere scores of je verwachting van een bepaalde leerling. Het maakt nakijken bovendien efficiënter: je komt sneller in het ritme van wat een goed antwoord op die specifieke vraag is. - Gedeeltelijke punten en nuance
Geen alles-of-niets scores. De AI kan genuanceerd beoordelen en aangeven dat een score criteria maar gedeeltelijk is gehaald, of dat bepaalde aspecten goed zijn uitgewerkt terwijl andere ontbreken.
Drie manieren om het te gebruiken
📝 Bij summatieve toetsen doet de AI voorstellen voor cijfers en feedback. Jij bekijkt elke suggestie kritisch en bepaalt het definitieve oordeel. De AI bespaart je tijd bij het formuleren van feedback en het consistent toepassen van criteria.
📊 Bij formatieve toetsen krijg je snel inzicht waar leerlingen staan. De AI suggereert scores en feedback, jij ziet in één oogopslag welke leerdoelen nog aandacht nodig hebben. Geen uren nakijkwerk voordat je weet hoe de klas ervoor staat.
💪 Bij oefentoetsen krijgen leerlingen direct feedback van de AI zonder dat jij eraan te pas komt. Zij kunnen zelfstandig oefenen, jij hoeft niet na te kijken. Meer oefenmogelijkheden zonder extra werk.
Privacy en naleving ingebouwd
Naast de waarborgen voor controle zorgt Examplary ook voor jouw privacy en die van je leerlingen: data blijft in Europa en er wordt nooit getraind op jouw gegevens. AVG-compliant vanaf dag één.
Meer dan alleen Examplary-toetsen
De nakijkmodule werkt ook voor toetsen en opdrachten die je buiten Examplary hebt gemaakt. Via integratie met je LMS of ELO kun je naadloos schakelen tussen waar leerlingen hun werk inleveren en waar je het beoordeelt.
Nu in de praktijk
Dit is geen toekomstmuziek. Examplary onderzoekt nakijken met AI momenteel samen met De Goudse Waarden in Gouda, waar docenten en leerlingen ervaring opdoen in een Proeftuin. Binnenkort starten soortgelijke pilots in het MBO en hoger onderwijs.
Wil je weten hoe nakijken met AI-suggesties aanvoelt? Maak een gratis account aan of neem contact op via hi@examplary.ai om deel te nemen aan een pilot.